Anasayfa / KOMPANZASYON ÇEŞİTLERİ NELERDİR? II/III
KOMPANZASYON ÇEŞİTLERİ
Her tüketicinin müstakil kompanzasyonu olan münferit kompanzasyon, grup kompanzasyonu ve merkezi kompanzasyon olmak üzere üç çeşit kompanzasyon uygulaması vardır.
1. Münferit Kompanzasyon
Münferit kompanzasyon, sürekli olarak işletmede bulunan büyük güçlü cihaz ya da abonelerin, reaktif enerji gereksinimini karşılamak için yapılır. Münferit kompanzasyonda temel mantık, sadece ve sadece belli cihazların devreye girdikleri zaman, kendi kompanzasyonlarını sağlamalarıdır.
2. Grup Kompanzasyon
Grup kompanzasyon, bir tesiste birden fazla tüketicinin (su motoru, aydınlatma gibi) birlikte bulunduğu, ayrı ayrı münferit kompanze edilmek yerine, birlikte kompanzasyonunun sağlandığı yapıya denir.
Bu tür kompanzasyon tesis ya da panosunda, kondansatörlerin özel anahtarla ve gerekli miktarda şebekeye bağlanmaları gereklidir.
3. Merkezi Kompanzasyon
Merkezi kopanzasyon, değişen yük koşullarına ayak uydurabilen, grup kompanzasyonun gelişmiş bir şeklidir.Bu tür kompanzasyonun yapıldığı tesis ya da panoda, tüketici sayısı çok olduğu ve bunların sürekli sistemde bulunmalarının imkansız olduğu durumlarda uygulanır.
Merkezi kompanzasyonda, sürekli kondansatör devrede olmayacağı için, yükün durumuna göre kompanzasyonun gerektirdiği şekilde devreye kondansatör alıp çıkarabilen, anahtarlamayı sağlayacak bir düzenek bulunur. İşte bu düzeneğin merkezini de “REAKTİF GÜÇ KONTROL RÖLESİ” oluşturmaktadır.
Merkezi kompanzasyonda, şebekeye bağlanan kondansatörler, 3-5-7 veya 2-4-6-8-12 gruba bölünür. Bu programlar elektronik kompanzasyon röleleri ile devreye sokulur. Kademeleri reaktif güç kontrol röleleri cosφ’yi her an 0.96’da sabit tutmak için otomatik olarak bu grupları devreye alır veya çıkarır. 17.2.2000 tarih ve 23967 sayılı resmi gazetede belirtildiği gibi işletmelerin cosφ’yi, 0,95 ile 1 arasında tutmaları mecburidir. Kondansatörler de reaktif güç rölelerinin kademesi gibi gruplara ayrılır. Her kademede o kademeye ait kondansatör grubu devreye girer.
ERDİ SEMİH VİDİNLİOĞLU
ELEKTRİK-ELEKTRONİK MÜHENDİSİ