Kaçak akım koruma rölesi; faz ve nötr iletkenleri arasında bir dengesizlik yani fark oluştuğunda devreyi açan anahtardır. Bir elektrik devresinde fazdan giren akım, nötrden çıkar. Eğer devrede herhangi bir kaçak yok ise giren akımla çıkan akım miktarı birbirlerine eşittir.  Devrede kaçak olması halinde fazdan giren akımın hepsi nötr üzerinden değil, bir kısmı da kaçak üzerinden olacaktır. Kaçak akım sonucu faz-nötr dengesi bozulacaktır. Kaçak akım koruma rölesi, bu dengesizliği algılayarak devreyi açar ve kaçak sonucu oluşacak istenmeyen sonuçları engeller.

Kaçak akım rölesi çalışma prensibi şu şekilde tanımlanır. Faz ve nötr arasındaki farkı hesaplayan ölçüm transformatörü yardımıyla faz hattından geçen akım miktarı ile nötr hattından geçen akım miktarı arasındaki fark hesaplanır. Bu fark rölenin koruma amper değerini aştığında röle içindeki sigortayı attırarak elektrik bağlantısını keser.

Kaçak Akım Rölesi Nasıl Bağlanır?

30 mA: Elektrik tesisatındaki kaçak akım 30mA üzerinde ise elektrik akımına yakalanmış bir kişi  sakat kalabilir. Hatta elektrik akımından uzun süre kurtulamaz ise ölme olasılığı oldukça yüksektir.

100 mA veya 300 mA: Yukarıyı okuduktan sonra 100 mA veya 300 mA’lik bir kaçak akım koruma rölesine ne ihtiyaç var ki diyorsanız bu rölenin amacı kesinlikle insan sağlığını koruma ile alakalı değildir. Bu rölenin üretilme sebebi ise maddi zararları engellemektir. Bu röle binalarda merdiven boşluğu ve asansör devrelerine bağlanmaktadır. Fabrikalarda ise ana şebekeden gelen elektriğe bağlanmaktadır.

Eğer bir binada elektrik tesisatından ötürü yangın çıkmış ise bunun sebebi ya kaçak akım rölesi olmamasıdır yada röle arızalıdır. Eğer evinizi yada dükkanınızı elektrik kaçağı yangınından korumak istiyorsanız kaçak akım rölesi bulundurmalısınız.

Eğer Kaçak Akım Rölesi Sürekli Atıyor İse

1. İlk olarak bir kaçak olabilir. Bir cihazınız veya kendiniz bir zarar görmüş olabilirsiniz. Neyse ki kaçak akım rölesi var ve çalışır durumda olduğu için sorun olmamıştır.
2. En son elektrikle çalışan neyi kullanmış iseniz onu kapatın. Eğer priz’e bir cihaz bağlamış iseniz onu pirizden çekin ve kaçak akım rölesini kaldırın.
3. Eğer sorun hala çözülmemiş ise prizler de takılı ne kadar cihaz varsa hepsinin fişini çekin ve kaçak akım rölesini tekrar kaldırın.

Kaçak Akım Rölesi Sürekli Atıyor ise Yapılmaması Gerekenler

1. Böyle durumda kaçak var demektir. Kolay ve sorunu çözmeyip görmezden gelen işlemler yapmayı aklınıza bile getirmeyin.
2. Röleyi iptal etmeye kalkmayın ve böyle bir şey yapmanızı önerenlere kulak asmayın.

Abdülkadir OSKAN

Elektrik - Elektronik Mühendisi

04.01.2021